Oranżeria Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie – 18 lutego 2015 r.
18 lutego 2015r. w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie odbyło się uroczyste otwarcie wystawy prac fotograficznych Macieja Byczkowskiego „Prawa Człowieka. Dostrzegam.” Edycja II: „DZIEDZICTWO”. Wystawa otwiera cykl przedsięwzięć w ramach polskich obchodów 70-tej rocznicy powstania Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Zebranych w Oranżerii gości powitali wspólnie: Mariola Ratschka Dyrektor Ośrodka Informacji ONZ, Piotr Górajec Kierownik Działu Rozwoju Muzeum Pałacu Króla Jana III oraz Maciej Byczkowski Prezes Zarządu ENSI – autor i organizator wystawy. Swoją obecnością uświetniła wernisaż Marszałkini Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej Pani Wanda Nowicka.
Wernisaż wystawy otworzył Piotr Górajec, występujący w imieniu Dyrektora Muzeum Pawła Jaskanisa. Podkreślił znaczenie możliwości goszczenia przez Muzeum wystawy, zarówno ze względu na jej walory artystyczne jak i merytoryczne – wiodący temat praw człowieka, przypomnienie znaczenia i bogactwa polskiej myśli humanistycznej, w połączeniu ze współczesną fotografią artystyczną.
Dyrektor Mariola Ratschka występująca z ramienia Ośrodka Informacji ONZ, który objął honorowym patronatem wydarzenie, zaakcentowała w swoim wystąpieniu, fakt że ONZ to organizacja, której nadrzędnym celem jest dobro człowieka. Przypomniała o bogatej historii Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz niezwykle ważnej roli Polski w procesie jej powstawania.
Odniósł się do tego Maciej Byczkowski, przywołując zapisy Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, jednego z głównych dokumentów, na których opiera swoje działania ONZ. Przypomniał także wielkiej wartości wypowiedzi przedstawicieli polskiej myśli humanistycznej, takich jak Hugo Kołłątaj, Cyprian Kamil Norwid czy Leszek Kołakowski, skoncentrowane na człowieku i przynależnych mu prawach. Zapisy te wspólnie stanowią podstawę koncepcji prezentowanej w Wilanowie II edycji wystawy „Prawa Człowieka. Dostrzegam” zatytułowanej: „Dziedzictwo”.
Wystawa została podzielona na dwie części. W pierwszej zdjęciom z różnych części świata towarzyszą wybrane artykuły z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Specjalnie dobrane słowa i obraz wspólnie ilustrują takie pojęcia jak Równość, Braterstwo, Twórczość, Własność, Adoracja… Ta część inspiruje do podróży w głąb siebie i poruszenia wyobraźni. Celem wyprawy – wystawy jest dotarcie do źródeł braterstwa.
W drugiej części wystawy pracom fotograficznym towarzyszą wybrane cytaty – skarby polskiej myśli humanistycznej. To Polska właśnie, tak dostojnie i mądrze, przypomina o prawach człowieka. Dziedzictwo myśli polskiej, opatrzone fotografiami z Wilanowa i innych miejsc ojczystych, staje się na naszych oczach wielowymiarowym dziełem serca.
Centralnym punktem tej części wystawy są słowa Hugo Kołłątaja z 1790 roku (Prawo polityczne narodu polskiego): „Nigdy, niezależnie od epoki, niezależnie od warunków, nie jest dozwolone gwałcić prawa człowieka ani odmawiać mu przywrócenia jego praw. Żaden kraj nie jest godny nazywać się wolnym, jeśli choć jeden człowiek zmuszony jest do niewoli. Żadne ustawodawstwo nie może więc przemilczeć praw człowieka, żadne społeczeństwo nie może poświęcać jednego człowieka dla innych”. Cytat ten niezwykle pięknie wybija się na tle obrazów przedstawiających rzeźby z otoczenia Pałacu w Wilanowie. Fotografie rzeźb zostały przygotowane specjalną techniką wykorzystującą grę świateł kolorów i ujęć. Tworzy to niezwykle malarskie przedstawienie – imitację ówczesnego społeczeństwa – i porusza nowatorską ekspozycją.
Wystawę zamyka prezentacja multimedialna, w której wybrane fragmenty Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka czyta Andrzej Seweryn (nagranie zarejestrowano podczas wernisażu pierwszej edycji wystawy „Prawa Człowieka. Dostrzegam” w dniu 1.12.2013 r. na Scenie Kameralnej Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, podczas uroczystego wieczoru otwierającego wydarzenia zorganizowane w ramach projektu kulturalno-edukacyjnego „2013. Europejski Rok Obywateli”).